ผ้าคราม
ชาวบ้านในจังหวัดสกลนคร มีวิถีชีวิตความเป็นอยู่อย่างเรียบง่าย ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำนาและเลี้ยงสัตว์ โดยอาศัยธรรมชาติปลูกข้าวไว้กินเองปลูกผักไว้กินเอง เลี้ยงลูกหลานรู้จักช่วยเหลือตัวเองทำงานบ้าน มีภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ค้นหา คือผ้าย้อมคราม นับเป็นความสุขที่ต้องดิ้นรนเพียงเพื่อดำเนินชีวิตบนความเรียบง่าย ใช้ชีวิตอย่างเพียงพอท่ามกลางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของเทียกเขาภูพาน ที่มีความอุดมสมบูรณ์จากธรรมชาติและทรัพยากรที่มีอยู่อย่างมากมายชาวบ้านได้นำสิ่งแวดล้อมเหล่านั้นมาผสมผสานกับภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีอยู่ทำให้เกิดผลิตภัณฑ์ที่โดดเด่นแปลกใหม่และมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวสำหรับท้องถิ่นเกิดเป็นสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ที่เป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายทั้งภายในประเทศและต่างประเทศโดยมีภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เป็นผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัดสกลนคร คือ "ผ้าย้อมคราม"
ครามเป็นไม้พุ้มตระกูลถั่ว ชอบแดดจัดและน้ำไม่ท่วมขัง จึงต้องปลูกในที่ตอนราวปลายเดือนเมษายน ดายหญ้าทุกหนึ่งสัปดาห์ ให้ครามได้รับแสงแดดเต็มที่ เพื่อสร้างสีครามไว้ที่ใบ เมื่อครามอายุราว
3-4เดือน ใบจะออกสีเขียวเข้มและออกฝัก ตอนเช้าตรูสังเกตุเห็น หยดน้ำเงินใต้ต้นคราม แสดงว่าครามแก่ให้สีได้แล้ว จึงตัดหรือเกี่ยวทั้งต้น กิ่งและใบ ในเวลาเช้าตรูเพื่อให้ได้ใบครามสดที่สุด มีสีครามมมากที่สุด หากเก็บครามยามสาย ใบครามจะเหี่ยว(น้ำน้อย) ทำให้สารเคมีในใบคราม ไม่ทำงานเมื่อนำมาแช่น้ำ สีครามในใบคราม(Indicam)ไม่สามรถออกมาละลายในน้ำได้
วัตถุดิบและส่วนประกอบ
1.ฝ้าย
2.น้ำคราม
3.น้ำด่าง
4.หม้อคราม
5.น้ำสมอ
ขั้นตอนการผลิต
1.นำผ้าฝ้ายมาล้างไขมันและสิ่งสกปรกที่เคลือบอยู่ในเส้นใยฝ้าย
2.คันหูกเส้นยืนและคันเพื่อทำเส้นพุ่งแล้วนำมามัดตามลวดลายที่ต้องการ
3.นำหมี่ที่มัดแล้วย้อมในหม้อครามที่เตรียม(หม้อนิล)ไว้จนกว่าจะได้สีครามที่ต้องการ
4.แก้หมี่ ปั่นหลอดเพื่อเตรียมการทอ
5.นำมาทอ
ลายซ่อสน
ลายนาคสน
ผ้าพันคอลายผ้าคราม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น