อุทยานในจังหวัดสกลนคร

1.อุทยานบัวเฉลิมพระเกียรติ

อุทยานบัว สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2553 เพื่อเป็นแหล่งรวบรวมบัวพันธุ์ต่างๆ และรองรับการประชุมวิชาการบัวนานาชาติปี พ.ศ.2553 ที่จัดขึ้นที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร นอกจากนี้ยังเป็นสถานที่ศึกษา ค้นคว้า ของนิสิต นักศึกษา และประชาชนทั่วไป รวมทั้งยังเป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจ และเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดสกลนคร

ปัจจุบันอุทยานบัวแบ่งออกเป็น ๓ ส่วนดังนี้

1. ส่วนรวบรวมพันธุ์บัว เป็นการรวบรวมพันธุ์บัวทั้งในและต่างประเทศทั้งหมด 34 สายพันธุ์ เช่นบัวกระด้ง บัวสาย บัวผัน-เผื่อน และบัวฝรั่ง รวบรวมไว้ในรูปแบบสระบัวบนพื้นที่ 10 ไร่ โดยมีทางเดินที่สามารถเดินลงไปชมบัวได้ อย่างใกล้ชิด
2. ส่วนแสดงพันธุ์บัว โดยนำบัวพันธุ์จำนวน 74 สายพันธุ์มาจัดโชว์บนกระถาง เพื่อให้ผู้สนใจ
ได้ใกล้ชิดกับบัวมากขึ้น
3. ส่วนนิทรรศการ ได้จัดแสดงไว้ในชั้นล่างของอาคารวิจัยและพัฒนา ซึ่งเป็นนิทรรศการความรู้และความเป็นมาของบัวพันธุ์ต่าง ๆ เหมาะแก่การศึกษาค้นคว้าได้เป็นอย่างดี ซึ่งภายในห้องนิทรรศการประกอบด้วยข้อมูลเกี่ยวกับบัวต่างๆ 

การเดินทาง

อุทยานอยู่ห่างจากตัวเมืองสกลนครประมาณ 20 กิโลเมตร การเดินทางโดยรถยนต์ส่วนตัวใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 22สกลนคร-นครพนม เลยทางแยกเข้ามหาวิทยาลัยประมาณ 2 กม. ไปทางท่าแร่ หรือนครพนม

รถโดยสาร  รถโดยสารสายกรุงเทพฯ-นครพนม สามารถลงรถด้านหน้าอุทยานได้
รถโดยสารสายกรุงเทพฯ-สกลนคร สามารถลงรถที่ บ.ข.ส แล้วต่อรถสองแถวสายสกลนคร-ท่าแร่ มาที่อุทยาน

2.อุทยานแห่งชาติภูผาเหล็ก

อุทยานแห่งชาติภูผาเหล็ก มีเนื้อที่ประมาณ 261,875 ไร่ หรือประมาณ 419 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่อำเภอส่องดาว อำเภอวาริชภูมิ อำเภอนิคมน้ำอูน อำเภอกุดบาก จังหวัดสกลนคร อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี และอำเภอสมเด็จ อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าดงพันนา ป่าดงพระเจ้า ป่าภูวง ป่ากุดไห ป่านาใน ป่าโนนอุดม ป่าบะยาว ป่าหัวนาคำ ป่าหนองหญ้าไชย และป่าแก้งกะอาม

พื้นที่ทางทิศตะวันออกของอุทยานฯ ภูผาเหล็ก เป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาภูพานที่ทอดยาวในแนวทิศตะวันออก-ตะวันตก มีความยาวประมาณ 54 กิโลเมตร พื้นที่ส่วนใหญ่มีความสูงประมาณ 200-600 เมตรจากระดับน้ำทะเล มีภูอ่างสอ เป็นภูเขาที่สูงที่สุดสูง 695 เมตร และยังเป็นต้นน้ำลำธารสายน้อยใหญ่ที่สำคัญ ทั้งแม่น้ำสงคราม ลำน้ำยาม ลำน้ำอูม พื้นที่ส่วนใหญ่ลักษณะเป็นดินร่วนปนทราย ส่วนพื้นที่หินส่วนใหญ่นั้นเป็นหินทราย

อุทยานฯ ภูผาเหล็ก มีสภาพป่าไม้ที่ยังอุดมสมบูรณ์อยู่มาก แบ่งออกเป็น 3 ประเภท ทั้งป่าเต็งรัง ที่สามารถพบได้บนพื้นที่ราบเชิงเขา และบนที่ลาดชันจนถึงระดับความสูงประมาณ 500 เมตรจากระดับน้ำทะเล ป่าเบญจพรรณ เป็นป่าที่ครอบคลุมพื้นที่ในอุทยานฯ มากที่สุด พบได้ตั้งแต่บนพื้นที่ราบเชิงเขา และที่ลาดชันตามไหล่เขาจนถึงระดับความสูง 600 เมตรจากระดับน้ำทะเล และป่าดิบแล้ง จะพบได้ตามฝั่งลำธารของหุบเขาที่มีความชุ่มชื้น

หากคุณได้ลองเดินป่าภายในอุทยานฯ ภูผาเหล็ก ระดับความสูงประมาณ 400-550 เมตรจากระดับน้ำทะเล คุณจะพบพืชพื้นล่าง พวกหวาย ปาล์ม สมุนไพรต่างๆ รวมถึงดอกไม้ป่าพวกไลเคน ฟองหิน เอื้องคำหิน ม้าวิ่ง เขากวาง ดาวเรืองภู ต่างหูขาว เนียมดอกรูป หญ้าหัวเสือ หางเสือลาย แววมยุรา หญ้าข้าวก่ำ กระดุมเงิน สาหร่ายข้าวเหนียว และดุสิตา ที่ขึ้นแทรกอยู่บานลานหินปูนทราย ให้ได้ชื่นชมกันในช่วงปลายฝนต้นหนาวด้วย

3.อุทยานแห่งชาติภูผายล

อุทยานแห่งชาติภูผายล เดิมเรียกว่าอุทยานแห่งชาติห้วยหวด มีเนื้อที่ประมาณ 517,850 ไร่ หรือ 828.56 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่อำเภอเมือง อำเภอโคกศรีสุพรรณ อำเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม และอำเภอดงหลวง อำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร เป็น 1 ใน 5 ของโครงการจัดตั้งอุทยานแห่งชาติเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ วันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2530 นับเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 57 ของประเทศ

สภาพภูมิประเทศทั่วไปเป็นที่ราบสูงสลับกับเทือกเขาหินทราย มีความสูงประมาณ 300-600 เมตรจากระดับน้ำทะเล บริเวณเทือกเขามีที่ราบหลังเต่ายาวประมาณ 10 กิโลเมตร รายล้อมด้วยภูเขาสูงชัน และเป็นต้นน้ำลำธารสำคัญของแม่น้ำหลายสายที่ไหลลงสู่แม่น้ำพุง ห้วยบางทราย ห้วยหวด ห้วยเลา และอ่างเก็บน้ำต่างๆ ที่มีมากถึง 19 แห่ง ทั้งอ่างเก็บน้ำห้วยหวด อ่างเก็บน้ำตาน้อย เป็นต้น

ช่วงเวลาท่องเที่ยว : ตลอดปี ฤดูหนาวสวยที่สุด

สิ่งอำนวยความสะดวก : ที่อุทยานฯ ภูผายลมีบ้านพักไม้เดี่ยวแยกหลัง 3 หลัง โดดเด่นที่บ้านหลังใหญ่ ออกแบบให้เป็นบ้านเรือลอยอยู่กลางบึงน้ำสวยงาม มีสถานที่กางเต็นท์ในพื้นที่ใกล้เคียงกับบ้านพัก และยังสามารถติดต่อขอเช่าเรือแคนู และคันเบ็ดพายเรือมานั่งตกปลาในอ่างเก็บน้ำห้วยหวดได้ด้วย ในส่วนของอาหารการกิน ที่อุทยานฯ ยังไม่มีร้านอาหารเปิดบริการ ทางที่ดีควรซื้ออาหารเครื่องดื่มขนมคบเคี้ยวเตรียมเข้ามาให้เพียบพร้อมก่อนมาค้างแรมที่อุทยานฯ

4.อุทยานแห่งชาติภูพาน

อุทยานแห่งชาติภูพาน มีเนื้อที่ประมาณ 415,439 ไร่ หรือ 664.70 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่อำเภอพรรณานิคม อำเภอเมือง อำเภอกุดบาก อำเภอภูพาน จังหวัดสกลนคร และอำเภอสมเด็จ อำเภอห้วยผึ้ง จังหวัดกาฬสินธุ์ นับเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 7 ของประเทศ ในอดีตพื้นที่ป่าของอุทยานฯ ภูพานเคยเป็นสมรภูมิรบในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 และยังเป็นแหล่งสะสมอาวุธยุทโธปกรณ์ที่ใช้สำหรับต่อต้านทหารกองทัพญี่ปุนด้วย

อุทยานฯ ภูพานตั้งอยู่ในเขตเทือกเขาภูพาน มีลักษณะเป็นภูเขาหินทราย มีความสูงอยู่ระหว่าง 200-567 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง ประกอบไปด้วยภูนางงอย ภูมะแงว ภูน้อย ภูเพ็ก โดยมีภูเขียวซึ่งอยู่ในเขตจังหวัดกาฬสินธุ์เป็นจุดที่สูงที่สุดในเขตอุทยานฯ มีความสูงถึง 567 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง และยังเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารสำคัญและห้วยต่างๆ ทั้งห้วยเลา ห้วยอีโคก ห้วยยาง ห้วยเวียงไพร ห้วยขี้นก ห้วยโคก ห้วยวังถ้ำ ห้วยผึ้ง ห้วยอีดอน น้ำลูนตอนบน ห้วยทราย และห้วยนาจาน ซึ่งจะไหลลงสู่แม่น้ำสำคัญๆ ทั้งหมด 4 สาย ทั้งแม่น้ำลูน แม่น้ำพุง ลำน้ำยัง และหนองหาร

บริเวณที่ทำการอุทยานฯ ภูพาน ถูกตกแต่งให้เป็นเพียงสถานที่พักผ่อนหย่อนใจเท่านั้น ที่นี่มีเพียงบ้านพัก ลานกางเต็นท์ ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว และค่ายพักแรมเยาวชนเท่านั้น โดยมีสถานที่เที่ยวเด่นเพียงแห่งเดียวคือ ผานางเมิน ลักษณะเป็นผาหินทอดตัวยาวประมาณ 50 เมตร สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 300 เมตร เป็นจุดชมพระอาทิตย์ตกที่สวยงามที่สุดของอุทยานฯ ภูพาน

สถานที่เที่ยวเด่นของอุทยานฯ ภูพานส่วนใหญ่จะอยู่ริมถนนสายอำเภอภูพานมุ่งหน้าไปยังตัวเมืองจังหวัดสกลนคร คุณสามารถสอบถามข้อมูลจากศูนย์บริการนักท่องเที่ยวก่อนได้ ระหว่างทางมีน้ำตกปรีชาสุขสันต์ สายน้ำที่ไหลเอื่อยผ่านลานหินยาวประมาณ 15 เมตรนั้นสวยงาม ไม่ไกลจากกันจะพบ น้ำตกคำหอม เป็นน้ำตกที่มีสภาพป่าแวดล้อมสมบูรณ์มาก ทั้งสองน้ำตกเที่ยวได้เฉพาะฤดูฝนเท่านั้น ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ไปประมาณ 5 กิโลเมตร จะถึงถ้ำเสรีไทย เป็นแหล่งสะสมอาวุธยุทโธปกรณ์ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ของขบวนการเสรีไทย

ขับรถมาเรื่อยๆ จะผ่านถนนที่สวยที่สุดเส้นหนึ่งของประเทศไทย ด้วยความคดเคี้ยวสวยงามของถนนจึงถูกตั้งชื่อว่า โค้งปิ้งงู มีการตกแต่งสวนไม้ดอกไม้ประดับและมีหลักกิโลเมตรที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยให้ชมด้วย บนถนนโค้งปิ้งงู ยังมีพระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ สามารถขับรถเข้าไปชมความงามได้ ขับรถไกลอีกหน่อยในพื้นที่หน่วยพิทักษ์อุทยานฯ ภูพาน หน่วยเวียนไพร ที่ภพ. 9 มี สะพานหินธรรมชาติ ลักษณะคล้ายซุ้มประตูสวยงาม น่ามหัศจรรย์มากให้แวะชม

ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 59 กิโลเมตร ยังมีพระธาตุภูเพ็ก ตั้งอยู่บนยอดเขาภูเพ็กตามบันไดขึ้นไปประมาณ 491 ขั้น ลักษณะเป็นปราสาทหินทรายสมัยขอมบายน แต่ยังสร้างไม่เสร็จ จุดเด่นอยู่ที่ด้านหลังของพระธาตุภูเพ็ก ยังเป็นจุดชมวิวที่สวยงามไม่แพ้ผานางเมินเลย